Park Jordana w Krakowie to jednej z najsłynniejszych krakowskich parków położony tuż przy Błoniach i stadionie piłkarskim Wisły Kraków. Park. Założony został w 1889 roku przez Henryka Jordana, krakowskiego lekarza i był pierwszym w Europie otwartym ogrodem gier i zabaw dla dzieci. Podobnie jak na początku park tętni dziś życiem bez względu na pogodę.
Położenie
Park Jordana położony jest przy al. 3 Maja, w bezpośrednim sąsiedztwie Błoń, Miasteczka Studenckiego AGH i Stadionu Miejskiego, na którym swoje mecze rozgrywa piłkarski zespół Wisły Kraków.
Historia
Park powstał w 1889 roku z inicjatywy doktora Henryka Jordana. Park stworzono na terenie błoń czarnowiejskich w miejscu byłej wystawy rolniczo-przemysłowej. Zagospodarowanie parku zlecono w roku 1888. Po uregulowaniu Rudawy, posadzeniu drzew i krzewów oraz ustawieniu drewnianych pawilonów, otwarto park wraz z boiskami, przyrządami gimnastycznymi i placami do zabaw sportowych.
Początkowo do parku wchodziło się przez mostek na Ciepłej Wodzie. Znajdowała się tam drewniana brama z napisem: Miejski Park Dra Jordana. Dalej stała mleczarnia Eweliny Dobrzyńskiej, gdzie serwowano mleko, a dalej wznosił się pawilon gimnastyczny z halą i werandą. Ćwiczenia sportowe odbywały się tam tylko latem. Wyróżniający się gimnastycy otrzymywali od Henryka Jordana książeczki oszczędnościowe z wkładem 5 guldenów. Naprzeciw pawilonu gimnastycznego, w altanowej rotundzie, koncertowała orkiestra. W małym drewnianym domku pomieszczono magazyn sprzętu sportowego i ogrodniczego. Na prawo od wejścia urządzono dla dzieci labirynt składający się z poplątanych ścieżek. Dalej stał domek dozorcy, który o zmroku przed zamknięciem obchodził park z ręcznym dzwonem, nawołując spacerowiczów do wyjścia.
Rada miejska nadała kompleksowi imię profesora Jordana. Do roku 1914 w parku Jordana udało się umieścić 46 popiersi sławnych polskich poetów, uczonych, pisarzy i samego Jordana. Początkowo popiersia ustawiano wokół centralnego, kolistego placu na środku parku w roku 1914. W południowo-wschodniej części parku, usytuowany był tylko pomnik Tadeusza Kościuszki, który stał na lewo od wejścia, na dnie osuszonego stawu. Popiersia kute były w marmurze tyrolskim z Lass, odpornym na krakowskie warunki atmosferyczne. Pomniki zaczęto ustawiać na przełomie lat ’80 i ’90 XIX wieku. W roku 1900 było ich już 31.
Podczas drugiej wojny światowej park został zdewastowany, zniszczone zostały piękne szpalery grabów. Popiersia wybitnych Polaków uratował Kazimierz Łuczywo ukrywając je w swojej pracowni. Obecnie na terenie parku stoi 46 popiersia (oraz jeden wolny cokół).
Funkcje sportowe
Kiedyś w parku mieściły się korty tenisowe, pływalnia i ślizgawka. Planem zajęć prowadzonych w parku, dobieraniem przewodników i grup oraz pogadankami na temat polskiej historii zajmował się sam Henryk Jordan. Podobne ogrody, na wzór krakowskiego, zaczęto tworzyć także w innych miastach: Jarosławiu, Lwowie, Nowym Sączu, Tarnopolu i Warszawie. Nazywano je ogrodami jordanowskimi.
W ogrodzie mieściły się rozmaite urządzenia sportowe: basen, 12 boisk – każde o innym przeznaczeniu i ścieżki zdrowia. W ogrodzie Jordana można było ćwiczyć lekkoatletykę i gimnastykę.
Dziś na terenie parku znajdują się: boisko do siatkówki, piłki nożnej i koszykówki, skate park, dwa place zabaw, mały stawek, górka do jazdy na sankach w zimie, muszla koncertowa i obiekt gastronomiczny i miasteczko komunikacyjne.
Postać Henryka Jordana
Henryk Jordan był lekarzem, społecznikiem i pionierem wychowania fizycznego w Polsce. Był profesorem ginekologii i położnictwa na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Jordan bezpośrednio uczestniczył w działalności Parku nadzorując podejmowane w nim działania. Z jego inicjatywy także postawiono tam 44 pomniki wybitnych Polaków, mające służyć edukacji patriotycznej.
Źródła:
– http://www.parki.org.pl/parki-miejskie/park-jordana-w-krakowie
– http://www.parkjordana.org/