Baszta w Olkuszu
MiastaZwiedzanie

Olkusz

Olkusz, to miasto malowniczo położone w sercu Jury Krakowsko Częstochowskiej, w którym bogata historia przeplata się z nowoczesnością. Spacer po średniowiecznej starówce i sercu miasta, czyli urokliwym olkuskim rynku to swoista wędrówka w czasie. Ale wizyta w Olkuszu, to także doskonała okazja, aby wypocząć w otaczającej miasto krainie lasów, skał i zamków.

Olkusz jest nazywany „Srebrnym Miastem” za sprawą sięgających średniowiecza tradycji górnictwa srebra i ołowiu. Niezwykłym miejscem, pamiątką bogatej przeszłości jest bazylika św. Andrzeja, której strzelista, gotycka sylwetka od wieków góruje nad miastem. Najcenniejszym zabytkiem świątyni jest poliptyk z końca XV wieku, jeden z czterech takich ołtarzy w Polsce. Ewenementem są renesansowe organy, które jako jedne z nielicznych w Europie zachowały oryginalny mechanizm i większość piszczałek. Rokrocznie, w pierwszy weekend października olkuska bazylika rozbrzmiewa dźwiękami muzyki dawnej podczas Międzynarodowych Dni Muzyki Organowej i Kameralnej. Nieopodal kościoła wznosi się zrekonstruowana średniowieczna baszta z fragmentem murów obronnych i fosy, jakie niegdyś otaczały całe miasto.

W średniowieczu Olkusz należał do najważniejszych i najbogatszych miast Polski. Z Olkusza pochodzili m.in. Marcin Bylica, astronom, astrolog i lekarz na dworze króla węgierskiego Macieja Korwina, czy znany astronom Marcin Biem, profesor i rektor Akademii Krakowskiej, autor projektu reformy kalendarza juliańskiego. Na początku XVI wieku, gdy wyczerpały się płytko położone złoża rozpoczęto budowę sztolni odwadniających. Było to jedno z największych przedsięwzięć inżynieryjnych w Polsce. Łącznie wybudowano przeszło 32 km sztolni, a koszt wydrążenia jednego kilometra sztolni był równy budowie 15 murowanych kamienic. Od 1579 roku działała w Olkuszu królewska mennica. Bogactwo miasta przyciągało szlachtę i mieszczan inwestujących w miejscowe kopalnie i huty. Stąd wzięły się legendy o bogactwie Olkuszan, którzy zamawiali ponoć srebrne kołyski dla swych dzieci. Pod kamienicami olkuskiej starówki znajdują się piękne, gotyckie piwnice i przedproża – pozostałość po średniowiecznej zabudowie miasta. Najgłębsze z piwnic mają trzy kondygnacje i kilkanaście metrów głębokości. Podziemny Olkusz można oglądać w zaadaptowanych na kawiarnie i puby piwnicach kamienic przy rynku. Wkrótce zostaną udostępnione do zwiedzania podziemia ratusza na olkuskim rynku.

Baszta w Olkuszu
Baszta w Olkuszu

Wyczerpywanie się złóż srebra i ołowiu oraz pożary i najazdy wojsk w XVII wieku spowodowały kres świetności miasta. Wiek XIX, to okres powstań narodowych. Na olkuskim Starym Cmentarzu spoczywa bohaterski Włoch, pułkownik Francesco Nullo, który poległ w bitwie pod Krzykawką podczas Powstania Styczniowego. Pamiątką tych czasów jest także Kopiec Kościuszki usypany przez Olkuszan. Ale wiek XIX i XX to także czas narodzin nowoczesnego przemysłu. Wznawiają wydobycie miejscowe kopalnie, w latach 1883-1885 przeprowadzono przez Olkusz linię kolejową, a w 1907 roku austriacki przemysłowiec Peter Westen wybudował w Olkuszu fabrykę naczyń emaliowanych. Produkowane od przeszło wieku emaliowane wyroby olkuskiej fabryki są znane w całej Polsce.

Podczas okupacji, w połowie 1942 roku zlikwidowano olkuskie getto. Wtedy Olkusz, który przez wieki był miejscem współistnienia dwóch kultur – chrześcijańskiej i żydowskiej odszedł do przeszłości. Pamiątką po żydowskiej ludności Olkusza pozostały jedynie cmentarze.

Baszta w Olkuszu
Baszta w Olkuszu

Dzisiejszy Olkusz, to ośrodek handlu, usług, przemysłu i szkolnictwa. Turyści odwiedzający nasze miasto mogą liczyć na ciekawą i różnorodną ofertę noclegową i gastronomiczną. Liczące niespełna czterdzieści tysięcy mieszkańców miasto położone w połowie drogi pomiędzy Krakowem i stolicą Śląska czerpie z potencjału obu tych ośrodków. Spacer po olkuskiej Starówce jest okazją do zapoznania się ze zbiorami miejscowych muzeów: regionalnego, afrykanistycznego, pożarnictwa, a także kolekcji wikliny oraz zbiorów minerałów i skamieniałości. Olkusz to również prężny ośrodek sportu z nowoczesną halą sportową MOSiR oraz kompleksem kąpielisk „Czarna Góra”.  Miłośników sportu przyciągają do Olkusza nie tylko ligowe rozgrywki piłki nożnej, ręcznej i siatkowej, ale także zawody lekkoatletyczne, akrobatyczne i rowerowe oraz turnieje szachowe.

Olkusz to miasto tętniące życiem kulturalnym. Bogatą ofertę proponują Miejski Ośrodek Kultury, galeria Biura Wystaw Artystycznych oraz Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna. Do tradycji weszły Dni Olkusza, czyli czerwcowe święto miasta, lipcowy turniej rycerski pod zamkiem w Rabsztynie, sierpniowy międzynarodowy plener malarski „Srebrne Miasto Olkusz”, wrześniowe dożynki połączone z Turniejem Wsi, czy październikowe Dni Muzyki Organowej.

Będąc w Olkuszu warto wybrać się na wycieczkę do pobliskiego zamku Rabsztyn, jednego z ciekawszych Orlich Gniazd. W pobliżu zamku znajduje się urokliwy rezerwat „Pazurek” – enklawa dzikiej, jurajskiej przyrody. Okolice Olkusza to doskonałe miejsce do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej, czy konnej. To także jurajskie skały i jaskinie – raj dla miłośników wspinaczki i speleologii.

Olkusz to świetnie położona baza wypadowa dla turystów, którzy chcą poznać uroki Jury Krakowsko Częstochowskiej. Blisko stąd do piasków Pustyni Błędowskiej, tajemniczych zamków położonych na Szlaku Orlich Gniazd, zieleni i ciszy Ojcowskiego Parku Narodowego oraz podkrakowskich dolinek, czy chwili zadumy, jaką daje wizyta w klasztorze w Czernej. Zapraszamy do Olkusza.

Warto zobaczyć w Olkuszu

– Bazylika św. Andrzeja

– Baszta z fragmentem murów miejskich

– Klasycystyczny budynek dawnego starostwa/miejsce Mennicy Królewskiej

– Budynek Urzędu Miasta i Gminy/Pomnik Józefa Piłsudskiego

– Kamienica z Aniołkiem

– Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej/Punkt Informacji Turystycznej

– Budynek Szkoły Rzemieślniczej

– Kamienica Batorówka/Muzeum Regionalne PTTK

– Kamienica Wielopolskich

– Rzeźba rycerza z halabardą

– Muzeum Afrykanistyczne

– Dworek Machnickich/Kolekcja Twórczości Władysława Wołkowskiego

– Kolekcja minerałów Ziemi Olkuskiej i Skamieniałości Jury Krakowsko-Częstochowskiej

– Galeria Sztuki Współczesnej Biuro Wystaw Artystycznych

W najbliższej okolicy:

– Zamek w Rabsztynie
– Rezerwat Pazurek

 

PUNKT INFORMACJI TURYSTYCZNEJ

ul. Floriańska 8, tel./fax 32 2109251, tel. 32 6421926, it.olkusz@msit.malopolska.pl, czynny; poniedziałek – piątek w godz. 8.00-16.00, sobota, niedziela w sezonie turystycznym (czerwiec – wrzesień) w godz. 10.00 – 16.00

MATERIAŁ PROMOCYJNY MIASTA I GMINY OLKUSZ

Wydział Promocji, Urząd Miasta i Gminy Olkusz, Rynek 1, 32 300 Olkusz tel. 32 6260160, 6260162, fax. 32 6260103, promocja@umig.olkusz.pl, www.olkusz.eu

Podobne wpisy

Zamek w Pieskowej Skale

Łukasz Kurbiel

Rezerwat przyrody Luboń Wielki

Łukasz Kurbiel

Kościół św. Michała Archanioła w Binarowej

Łukasz Kurbiel

Ta strona korzysta z plików cookie. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuj Czytaj więcej