PrzyrodaZwiedzanie

Ojcowski Park Narodowy

Ojcowski Park Narodowy to najmniejszy Park Narodowych w Polsce. Bliskość Krakowa i Śląska sprawia, że jest on wyjątkowo łatwo dostępny dla zwiedzających. Ojcowski Park Narodowy ma charakter wyżynny, a jego główną atrakcją są formy krasowe, jak słynna Maczuga Herkulesa. 

Historia

Park został utworzony w 1956 roku w odpowiedzi na rosnącą urbanizacje tego obszaru i zagrożenie dla przyrody. W XIX wieku tutejsza przyroda ponosiła wielkie straty przez wycinanie drzew, rozkopywanie jaskiń i odłamywanie skalnych nacieków. W tym czasie też okolice Ojcowa zaczęły przyciągać pierwszych turystów. Rosnące zainteresowanie przyrodą tego miejsca wywołało żądania ochrony unikatowego charakteru okolicy.

Amator-archeolog Jan Zawisza rozpoczął wykupy ziemi od wrocławskich kupców z myślą ochrony dziedzictwa Doliny Pradnika i okolic. Jego misję  kontynuował następny właściciel Jan Krasiński. Założona z inicjatywy Adolfa Dygasińskiego spółka akcyjna wykupiła zamek w Pieskowej Skale, gdzie pod koniec XIX wieku założono muzeum regionalne.

Projekt utworzenia rezerwatu przyrody w Dolinach Prądnika i Sąspowskiej powstał pod kierunkiem prof. Władysława Szafera w 1924 roku. Do utworzenia rezerwatu przed II Wojną Światową nie doszło, a plany te zaczęto realizować dopiero w 1953 roku.

W 1956 roku utworzono Ojcowski Park Narodowy, który był 6 z kolei parkiem narodowym w Polsce. W 1981 roku ustanowiono wokół parku strefę ochronną tworzoną przez Zespół Jurajskich Parków Krajobrazowych.

Rzeźba

W Ojcowskim Parku Narodowym głównym walorem przyrodniczym są różne formy krasowe powstałe przede wszystkim w dolinie Prądnika. W parku można podziwiać głębokie jary dochodzące do 100 metrów głębokości, dolinki krasowe, wąwozy oraz terasy i stożki. Na wznoszącej się ponad dolinami wierzchowinie występują przeróżne ostańce skalne.

Wynikiem kolejnych etapów rozwoju dolin są występujące na zboczach dolin terasy, a pozostałe po nich fragmenty tworzą ciekawe formy skalne, jak np. Igła Deotymy czy Brama Krakowska.

Wapienne podłoże sprzyja powstawaniu jaskiń. Dotychczas opisano na terenie parku ponad 400 jaskiń, a przypuszcza się, że ich całkowita liczba może być nawet 2 razy wieksza. Jaskinie powstały głównie w wyniku krasowego działania wód. Najdłuższe z nich to: Jaskinia Łokietka, Ciemna, Zbójecka, Okopy Wielka Dolna i Sąspowska.  Jaskinia Łokietka oraz Ciemna są udostępnione do zwiedzania.

Flora

Mimo silnej presji urbanizacyjnej przyroda w parku zachowała dużą różnorodność. Na bogactwo flory składa się 1000 gatunków roślin naczyniowych, ponad 230 gatunków mchów i wątrobowców, 1200 odmian grzybów i około 200 rodzajów porostów.

Występują tu 84 gatunki roślin prawnie chronionych, a wśród nich m.in.: róża alpejska, brzoza ojcowska, kruszczyk błotny i rdzawoczerwony, gnidosz rozesłany, goryczuszka orzęsiona i kosatka kielichowa. Przedstawicielami flory stepowej są wiśnia karłowata, aster gawędka i ostnica Jana.

Florę górską reprezentuje z kolei jodła, grab, tojad smukły, tojad mołdawski, chaber miękkowłosy i żywiec gruczołowaty. Przetrwały tu gatunki reliktowe z holocenu: ułudka leśna i obrazki plamiste.

Największą powierzchnię parku zajmują lasy i zarośla, a wśród nich: grądy dębowo-lipowe, buczyna karpacka, jaworzyna górska, bory sosnowe, lasy mieszane. Na skałach występują murawy kserotermiczne, a na dnach dolin las łęgowy. Wilgotne skały porośnięte są glonami. Z rzadkich grzybów warto wymienić purchawicę olbrzymią, sromotnika bezwstydnego, soplówkę jodłową i gwiazdosza czteropromiennego.

Fauna

Liczbę występujących w parku gatunków zwierząt szacuje się na 11 tysięcy, a opisano do tej pory około 6 tysięcy. Charakterystyczną dla parku grupą zwierząt są zamieszkujące jaskinie nietoperze. Występuje ich tutaj aż 17 gatunków (w całej Polsce tylko 21 gatunków). Najczęstszymi są nocek duży i podkowiec mały.

Z większych ssaków występują tu: sarna, zając szarak, dzik europejski, lis rudy, kuna leśna, tchórz zwyczajny, gronostaj, bóbr europejski, borsuk, orzesznica, czy piżmak.

Stwierdzono występowanie 120 gatunków ptaków. Z płazów występują: traszka zwyczajna i grzebieniasta, kumak nizinny, ropucha szara, żaba trawna i rzekotka drzewna. Gady reprezentowane są przez: zaskrońca zwyczajnego, jaszczurkę zwinkę, padalca zwyczajnego, żmiję zygzakowatą, gniewosza plamistego.

Najpospolitszymi gatunkami ryb są żyjące w wodach Sąspówki oraz Prądnika pstrąg potokowy i pstrąg tęczowy.

Występuje tu 218 gatunków zwierząt prawnie chronionych.

Zabytki i atrakcje:

– Zamek w Pieskowej Skale

– Kaplica „Na Wodzie”

– Pustelnia błogosławionej Salomei na Grodzisku

– Muzeum Ojcowskiego Parku Narodowego im. prof. Władysława Szafera

– Maczuga Herkulesa

– Ruiny Zamku w Ojcowie

Ciekawostki

– Ojcowski Park Narodowy ma 21 km2 powierzchni i jest najmniejszym parkiem narodowym w Polsce
– W centrum edukacyjno – muzealnym parku znajduje się multimedialna ekspozycja z filmami w 3D

 

Kaplica "Na wodzie" - Fot. Bartosz TwarowskiZamek w Ojcowie - Fot. Bartosz TwarowskiIgła Deotymy, fot. Bartosz TwarowskiBrama Krakowska - Fot. Bartosz TwarowskiDolina Korzkwi - Fot. Bartosz TwarowskiNad Prądnikiem - Fot. Bartosz TwarowskiOgrody zamku w Pieskowej Skale - Fot. Bartosz TwarowskiMaczuga Herkulesa - Fot. Bartosz TwarowskiBudynek dyrekcji parku - Fot. Bartosz Twarowski

Źródła  http://www.ojcowskiparknarodowy.pl/, Wikimedia Commons

Podobne wpisy

Dolina ku Dziurze

Łukasz Kurbiel

Skałki Twardowskiego

Łukasz Kurbiel

Rynek Główny w Krakowie

Łukasz Kurbiel

Ta strona korzysta z plików cookie. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuj Czytaj więcej