Wadowice to niezwykłe małopolskie miasteczko i obecnie jedno z najpopularniejszych celów turystycznych w Małopolsce. wszystko dzięki postaci Jana Pawła II, który urodził się i mieszkał w tym mieście, a jako papież wielokrotnie je odwiedzał. Symbolami miasta są: bazylika i położony tuż obok rynek oraz papieskie kremówki słynne w całej Polsce.
Położenie
Wadowice położone są w zachodniej części Pogórza Wielickiego, w kotlinie pomiędzy wzniesieniami Pogórza i pasmami Beskidu Małego, nad rzeką Skawą, około godziny od Krakowa, przy drodze łączącej stolicę Małopolski z Bielsko – Białą. Różnica wzniesień między najniższymi i najwyżej położonymi punktami w mieście wynosi ok. 50 m.
Historia
Pierwsza historyczna data związana z miastem to rok 1325. Wtedy to wspomniano o mieście w związku z świętopietrzem kościoła wadowickiego. 2 lata później o mieście pisano w związku hołdem lennym złożonym królowi czeskiemu Janowi Luksemburskiemu przez księcia oświęcimskiego Jana I Scholastyka. Prawa miejskie Wadowice otrzymały w roku 1430 od księcia oświęcimskiego Kazimierza I, choć najpewniej status ten miału już wcześniej. Wadowice były w XIV i XV wieku niewielkim i niezbyt zamożnym miasteczkiem, obciążonym powinnościami na rzecz oświęcimskiego księcia. Drewniana zabudowa sprzyjała pożarom, w 1430 roku miasto prawie doszczętnie spłonęło. W 1445 roku Wadowice znalazły się pod panowaniem Księstwa Zatorskiego, a dopiero w 1564 roku Królestwa Polskiego. „Królewskie Wolne Miasto Wadowice” zyskiwało kolejne przywileje a na przestrzeni XVI – XVIII wieku miasto miało już własną władzę policyjną, podatkową i sądowniczą. Pierwsze wzmianki o wadowickim ratuszu pochodzą z roku 1633.
Po pierwszym rozbiorze Polski Wadowice znalazły się w zaborze austriackim. Paradoksalnie po początkowym zrujnowaniu miasta przysłuzyło się to Wadowicom, które znalazły się na trasie łączącej Wiedeń z Lwowemn i stały się siedzibą cyrkułu, austriackiej jednostki administracyjnej. Miasto zyskało m.in. Sąd Obwodowy, Główny Urzęd Podatkowy i Prokuraturę Państwową.
Pod koniec XIX wieku do Wadowic przybyli Ojcowe Karmelici z o. Rafałem Kalinowskim, późniejszym świętym, i wybudowali neoromański kościół oraz klasztor. Z drugiej strony miasta osiedlili się księża Pallotyni.
Po I Wojnie Światowej Wadowice znalazły się w wolnej Polsce. Życie kulturalne i naukowe zaczeło się dynamicznie rozwijać. W 1920 roku w mieści rodzi się Karol Wojtyła i rok przed kolejną wojną zdaje maturę. Po jej wybuchu miasto zostało włączone do Rzeszy i zmieniło nazwę na Wadowitz. W mieście powstaje ghetto żydowskie, spalona zostaje synagoga, a ostatecznie wymordowana zostaje prawie cała społeczność żydowska.
Po wojnie miasto znalazło się w Województwie Bielskim, a od 1999 roku w Małopolskim. W 1978 roku miasto wraz z wyborem papieża jana Pawła II weszło w nową erę. Papież Polak odwiedził miasto w latach 1979, 1991 i 1999 nadając mu ogólnoświatowy rozgłos. W mieście gościł też jego następca Benedykt XVI w 2006 roku. 5 lat później ogłoszono beatyfikację Jana Pawła II potwierdzając kult jego osoby.
Bazylika, fot. Bartosz Twarowski
Zabytki
– Bazylika Mniejsza Ofiarowania NMP
– Dom przy Kościelnej 4 (z przełomu XVIII i XIX w. obecnie Muzeum Miejskie),
– Dom Rodzinny Jana Pawła II – muzeum biograficzne papieża Jana Pawła II,
– Klasztor Ojców Karmelitów Bosych i Sanktuarium św. Józefa „Na Górce” z 1899,
– Klasycystyczny dwór „Mikołaj” z XIX wieku.
Pomniki
– Pomnik Jana Pawła II z 2006 roku,
– Krzyż Katyński z 2010 roku,
– Pomnik upamiętniający stulecie harcerstwa w Polsce z 2010 roku,
– Pomnik nieznanego żołnierza w Wadowicach,
– Pomnik żołnierzy 12 pułku piechoty,
– Pomnik Emila Zegadłowicza,
– Pomnik pomordowanych nauczycieli.
Szlaki turystyczne
Wadowice – Zawadka – Przełęcz Czesława Panczakiewicza – Ponikiew – Przełęcz Pod Gancarzem -Schronisko PTTK Leskowiec – Makowa Góra – Tarnawa Górna
Wadowice – Gorzeń Górny – Jaroszowicka Góra – Łękawica – Żar
Wadowice – Tomice – Witanowice – Babica – Wysoka – Kalwaria Zebrzydowska
Wadowice – Tomice – Woźniki – Grodzisko – Trzebieńczyce – Zator
Źródła:
– http://www.wck.wadowice.pl/Historia.79.0.html
– http://www.wadowice.pl/wydarzenia-6.html