Krakowski Festiwal Filmowy

Krakowski Festiwal Filmowy jest jedną z najstarszych imprez na świecie poświęconych filmom dokumentalnym, animowanym oraz krótkim fabułom. Podczas 7 festiwalowych dni widzowie mają możliwość obejrzeć ok. 250 filmów z Polski i z całego świata. Filmy prezentowane są w sekcjach konkursowych oraz w pokazach specjalnych, takich jak retrospektywy twórców, pokazy tematyczne, projekcje archiwalne. Ponadto festiwalowi towarzyszą wystawy, koncerty, pokazy plenerowe i spotkania z twórcami. Krakowski Festiwal Filmowy każdego roku odwiedza ok. 600 polskich i międzynarodowych gości: reżyserów, producentów, programatorów festiwali a takżę liczna krakowska publiczność. 

Historia Krakowskiego Festiwalu Filmowego sięga 1961 roku, wówczas jeszcze jako Ogólnopolski Festiwal Filmów Krótkometrażowych prezentował dokonania rodzimej kinematografii. Trzy lata później idea została rozszerzona i do festiwalu polskiego dołączony został festiwal międzynarodowy. Na początku lat 90., zmiany polityczne i ekonomiczne,  spowodowały drastyczny spadek produkcji filmowej w Europie Środkowo-Wschodniej. Zaprzestano wówczas organizacji festiwalu ogólnopolskiego - do roku 1997 jako Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych gościł wyłącznie filmy zagraniczne. Sytuacja uległa zmianie wraz z 37. Edycją festiwalu, kiedy do programu wrócił na dobre konkurs ogólnopolski. W 2001 r. zmieniła się sama nazwa festiwalu i od tamtej pory funkcjonuje już jako „Krakowski Festiwal Filmowy” a kolejne edycje odbywają się na przełomie maja i czerwca. 

Od 1997 r. program festiwalu stopniowo zmieniał się a sama impreza obecnie różni się od dawnych Festiwali Filmów Krótkometrażowych. Przede wszystkim w związku z wydłużeniem czasu trwania produkowanych przez stacje telewizyjne filmów dokumentalnych, maksymalny czas projekcji filmów konkursowych zmieniony został najpierw z 30 do 50-ciu, a następnie do 60-ciu minut.

W 1998 r. na wzór dużych festiwali filmów fabularnych podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego po raz pierwszy została przyznana międzynarodowa nagroda za całokształt twórczości w dziedzinie filmu dokumentalnego i krótkometrażowego, nazwana „Nagrodą Smoka Smoków”. Jej laureatem został ceniony polski dokumentalista Bohdan Kosiński.

 Obok pokazów konkursowych do programu festiwalu na stałe wpisały się także imprezy towarzyszące i pozakonkursowe. Przed laty najważniejszymi z nich, świadczącymi o światowej pozycji krakowskich festiwali, były projekcje Oberhausen w Krakowie. W kolejnych latach organizowano pokazy prezentujące dorobek innych festiwali: Annecy, Grenoble, Lipska, Tampere i greckiej Dramy. Prezentowano również retrospektywy kinematografii narodowych, szkół artystycznych, a także wybitnych realizatorów, m.in.: Normana McLarena, Romana Karmena, Fiodora Chitruka, Kazimierza Karabasza, Jerzego Bossaka i Piotra Kamlera. W ciągu lat pokazy te zdobyły rzesze wiernych fanów a sam krakowski festiwal niezwykle silną pozycję wśród tego typu wydarzeń na świecie, konkurując nawet w latach 60. i 70. o palmę pierwszeństwa z festiwalem w Oberhausen. To właśnie w Krakowie rozpoczynali swoją karierę znakomici polscy dokumentaliści jak Krzysztof Kieślowski, Andrzej Fidyk, Wojciech Wiszniewski i Marcel Łoziński. Tutaj dali się poznać świetni twórcy rodzimej animacji: Jerzy Kucia, Ryszard Czekała, Julian Antoniszczak, Piotr Dumała i laureat Oscara za film "Tango" Zbigniew Rybczyński. W konkursach międzynarodowych wzięło udział i zdobywało na nich laury, obok uznanych realizatorów filmów dokumentalnych i animacji, również wielu twórców, których nazwiska znane są powszechnie w świecie filmu fabularnego m.in. Werner Herzog, Pier Paolo Pasolini, Jaromil Jireś, Zoltan Huszarik, Mike Leigh, Claude Lelouch, Patrice Leconte, a także laureat Oscara - Jan Sverak. 

W przeciągu kilku lat w programie Krakowskiego Festiwalu Filmowego pojawiło się wiele nowych propozycji. Co roku odbywają się liczne pokazy specjalne, które na stałe zdążyły się już zakorzenić w ramówce festiwalu m.in. Krakowskie Premiery Dokumentalne, Dźwięki muzyki, Pokazy Szkół Filmowych, Refleksy, Noc Wideoklipów, prezentacje filmów netowych czy Dzień Chiński. Poza wymienionymi pokazami, dużą popularnością cieszą się również liczne bloki tematyczne oraz retrospektywy znanych i interesujących twórców, w tym retrospektywy laureatów Nagrody Specjalnej krakowskiego festiwalu Smok Smoków. Swoją kontynuację ma zainicjowana w 2005 r. sekcja dziecięca Festiwalu, podczas której pokazywany jest program filmowy dla młodej publiczności (w wieku od 5-16 lat) przygotowany wspólnie z zagranicznymi partnerami. W ramach festiwalu odbywają się także pokazy kina letniego, koncerty,  wystawy oraz liczne debaty oraz spotkania z twórcami i przedstawicielami partnerskich festiwali filmowych (m.in. z Leeds, Uppsali, Jihlavy, chińskiego Guanghzou, Tampere, Lipska, Stuttgartu, Kijowa i Berlina). 

W 2007 r. obok dwóch dotychczasowych konkursów festiwalowych- krajowego oraz międzynarodowego, pojawił się trzeci konkurs obejmujący dziesięć najlepszych pełnometrażowych dokumentów. Nowy konkurs jest rezultatem ciągłego rozwoju festiwalu oraz efektem przemian w światowej produkcji dokumentalnej. W poprzednich latach przy okazji pokazów Krakowskich Premier Dokumentalnych organizatorzy festiwalu przekonali się, jak ogromnym zainteresowaniem publiczności cieszą się pełnometrażowe produkcje dokumentalne z całego świata, które dotykają istotnych, niejednokrotnie kontrowersyjnych, problemów. Laureatem pierwszej edycji konkursu dokumentów pełnometrażowych został Jeroen Berkvens, holenderski reżyser, twórca filmu „Jimmy Rosenberg - ojciec, syn i talent”. 

Na przestrzeni dekad zmieniał się zarówno program imprezy jak i pozycja samego festiwalu. Obecnie rangę Krakowskiego Festiwalu Filmowego potwierdza fakt zaszczytnego dołączenia do grona festiwali akredytowanych m.in. przez FIAPF (Międzynarodowa Federacja Producentów Filmowych), EFA (European Film Award) oraz The Academy of Motion Picture Arts and Sciences, dzięki czemu laureaci festiwalu otrzymują bezpośrednie nominacje do nagród Europejskiej Akademii Filmowej, a także Oscarów (w kategoriach filmów krótkometrażowych).

źródło: Maretiały prasowe Krakowskiego Festiwalu Filmowego

Tweet