ZabytkiZwiedzanie

Kopiec Krakusa

Kopiec Krakusa zwany również kopcem Kraka to najstarszy z krakowskich kopcy. Tajemniczy kopiec znajduje się w Podgórzu a o jego wielkiej wadze świadczy fakt, że okna Sali Poselskiej w wawelskim zamku zostały umiejscowione tak, aby królowie podejmując ważne decyzje mogli widzieć Kopiec, przypominający im o wielkości zasług ich poprzednika.

Położony na wzgórzu Lasoty (271 m n.p.m.) kopiec ma 16 m wysokości. Wierzchołek jest płaski a średnica u podstawy liczy 57 m, górna 8 m. Badania acheologiczne wykazały, że wewnętrzna konstrukcja kopca oparta była na wysokim słupie, do którego umocowano promieniście ułożone, wyplecione z wikliny przegrody. Przestrzeń między nimi wypełniona była mocno ubitą ziemią i kamieniami. Taka konstrukcja, efekt długotrwałej i zorganizowanej pracy zapewniała stabilność i trwałość kopca przez wieki.

Z kopcem Krakusa związane są obchody „Rękawki” 

Data powstania

Twórcy, czas powstania i przeznaczenie kopca Krakusa są nieznane i istnieją na ten temat różne teorie.

Jan Długosz łączy jego usypanie z osobą Kraka, legendarnego założyciela miasta Krakowa. Opisuje, że pogrzebano go zgodnie ze zwyczajem na szczycie wzgórza, zaś dwaj jego synowie, wykonując jego wolę, wznieśli kopiec na wieczną pamiątkę.

Wykopaliska archeologiczne przeprowadzone tutaj w latach 1934-1937 przez Polską Akademię Nauk wykazały, że kopiec powstał ok. 500 lat p.n.e. Znaleziono wówczas ślady osadnictwa z końca kultury łużyckiej. Z kolei w trakcie badań archeologicznych w latach 70-tych XX wieku odkryto wewnątrz kopca przedmioty z okresu wpływów kultury przeworskiej, a w jego pobliżu stanowiska z okresu kultury łużyckiej i pomorskiej. 

Istnieje też teoria łącząca powstanie kopców (Krakusa i Wandy) z obecnością Celtów na tym obszarze. W kulturze celtyckiej kopce pełniły ważną funkcję kultową. Zaobserwowano, że azymut łączący oba kopce jest zgodny z azymutem wschodu słońca 1 maja. Podobną zgodność odkryto w przypadku dwóch kopców w pobliżu Przemyśla, z tym, że wyznaczają one 1 listopada. W kalendarzu celtyckim te daty stanowiły ważne święta związane z podziałem roku na dwie połowy. Jeśli nie jest to zbieg okoliczności, mogłoby to świadczyć o roli kopca jako obserwatorium astronomicznego lub wręcz rodzaju kalendarza. 

Według koncepcji profesora Andrzeja Żakiego przybliżona data usypania kopca Kraka to okres między schyłkiem VI a schyłkiem VII/VIII w. W górnej partii kopca odkryto również korzenie potężnego dębu, który jako obiekt kultu pogańskiego mógł zostać ścięty przy wprowadzeniu chrześcijaństwa w IX (Legenda panońska) lub X wieku. 

Wg profesora Leszka Pawła Słupeckiego z Instytutu Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego Kopiec Krakusa rzeczywiście jest grobem dawnego władcy, w dodatku stanowi tylko niewielką część cmentarzyska kurhanowego. Wg. Kazimierza Radwańskiego z Muzeum Archeologicznego w Krakowie pod koniec XVIII w. było ich co najmniej 46, ale niestety nie zachowały się do naszych czasów.

Twierdza Kraków

W XIX w. kopiec Krakusa włączono w system austriackich fortyfikacji. Otoczony został wałem ziemnym, murem i fosą, zaś w obrębie muru wzniesiono koszary (fort cytadelowy 33 „Krakus”). Umocnienia został ostatecznie rozebrane w 1954 r.

Ciekawostka

Stojąc na kopcu Krakusa 2 maja lub 10 sierpnia zobaczymy słońce wschodzące nad Kopcem Wandy. Natomiast stojąc na Kopcu Wandy 6 lutego lub 4 listopada zobaczymy zachodzące słońce dokładnie nad Kopcem Krakusa. Są to przybliżone daty celtyckich świąt Samhain, Imbolc, Beltane i Lughnasadh.

 

Podobne wpisy

Park Miejski w Andrychowie

Łukasz Kurbiel

Tylicz

Łukasz Kurbiel

Kopiec Kościuszki przed zachodem Słońca

Łukasz Kurbiel

Ta strona korzysta z plików cookie. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuj Czytaj więcej